Beschrijving
Texel – Storm in een kopje
Het eiland Texel is gevormd tijdens de laatste drie ijstijden. In de laatste ijstijd was het landijs verdwenen, daalde de zeespiegel en kwam de Noordzee droog te liggen. In het Holoceen liep deze zee weer vol met water. Door eb en vloed werd er zand op de wadplaat geplaatst en toen de zeespiegel stabiliseerde, ontstond Texel. In 1170 werd Texel door een stormvloed – de Allerheiligenvloed – gescheiden van het vasteland.
Archeologisch onderzoek laat zien dat er tussen 8.000 en 4.500 voor Christus al mensen op Texel woonden. Veel later ontstonden de hoger gelegen dorpen Den Burg, De Waal, Den Hoorn, Oosterend en De Westen. In 1414 kreeg Texel stadsrechten en vrij snel ontwikkelde het eiland zich tot een economisch centrum. Het speelde een belangrijke rol in de in- en uitvaart route van schepen die uit onder andere Amsterdam vertrokken. Veel schepen sloegen hun drinkwater in op Texel. Het water hier was namelijk langer houdbaar. Dit komt waarschijnlijk door het hoge ijzergehalte, iets wat ook een belangrijke rol speelt in de eigen kleur van deze Texelse kopjes.
Vanaf de 15e eeuw was de rede van Texel al een begrip en door de handel van de VOC in de 17e en 18e eeuw was het er erg druk. Van deze drukte zijn tegenwoordig nog steeds sporen te vinden en wie zoekt, die vindt. Zo stuitten we in het dorp Oudeschild tijdens het graven naar de klei voor deze bakkies op leren schoenen en een stuk van een eeuwenoude kokosnoot!
Grondweetje:
Tweeduizend jaar geleden (tijdens de Romeinse Tijd) maakte het gebied van Oudeschild deel uit van een veengebied, dat zich over heel Holland uitstrekte. Daarna brak door de stijgende zeespiegel het water door het veen heen en werd er klei afgezet. De klei van deze plek komt uit de vroege Middeleeuwen, toen er hier nog geen dijken waren en eb en vloed vrij spel hadden. Het eiland Texel was al wel voor een groot deel gevormd en stak boven de zeespiegel uit. Dit kwam door de aanwezigheid van de stuwwal van Texel, wat je aan de Hooge Berg nog goed kunt zien. In de buurt zijn onlangs sporen van een laatmiddeleeuwse dijk gevonden, die de toenmalige bewoners hebben gevormd met veenbrokken en zwerfstenen. De kopjes van Oudeschild zijn hoogstwaarschijnlijk gemaakt van dieper gelegen vroegmiddeleeuwse klei.
